Ngành nuôi dế hàng chục triệu USD ở Thái Lan

Nghề nuôi dế của nông dân nghèo vùng đông bắc Thái Lan đạt doanh thu 1 tỷ bạt (32 triệu USD) vào năm ngoái và dự kiến sẽ tăng trưởng mạnh trong những năm tới.

Sinh kế của hộ nghèo

Trưởng làng Tueang Yarum, 45 tuổi, là một hộ nông dân ở vùng đông bắc đã chuyển sang nghề nuôi dế làm thực phẩm theo một chương trình của Bộ Nông nghiệp và Hợp tác xã Thái Lan khuyến khích nông dân đa dạng hóa cây trồng vật nuôi.

Cách nay ba năm, bà Tueang cùng với 50 hộ dân ở làng Ban Makha Tai, xã Ban Yang, huyện Muang thuộc tỉnh Buri Ram đã được chính quyền tỉnh Buri Ram và Cục Khuyến nông hỗ trợ chuyển đổi sản xuất sang nghề nuôi dế.

Tính đến năm 2018, Thái Lan đã có hơn 20.000 trang trại nuôi dế trên toàn quốc với sản lượng hơn 700 tấn/năm, đạt trị giá hơn 1 tỷ bạt. Theo Cục Khuyến nông, chi phí đầu tư trung bình để nông dân làm ra 1 kg dế thương phẩm là 41 bạt (1,32 USD). Mỗi vụ nuôi cần từ 45-50 ngày, các hộ giàu kinh nghiệm có thể thu hoạch sáu vụ một năm, bán với giá 80 bạt/kg (2,60 USD). Tính ra lợi nhuận trung bình khoảng 163.464 bạt/năm (5.233 USD).

“Những con dế chiên bạn mua từ những người bán hàng ven đường là một phần của ngành nông nghiệp đang phát triển mạnh, khi kim ngạch xuất khẩu dế được định giá 1 tỷ bạt/mỗi năm (tương đương 32 triệu USD)”, trưởng làng cho biết.

Bà Tueang kể, ban đầu mô hình nuôi dế của làng được khoản hỗ trợ 100.000 bạt (3.200 USD) để một số hộ làm thí điểm cho mọi người học theo. Và giờ đây các sản phẩm từ con dế đã nhanh chóng trở thành thương hiệu đặc sản của địa phương và ngày càng được ưa chuộng. Từ một vụ nuôi kéo dài 1,5-2 tháng, bây giờ chúng tôi có thể sản xuất và thu hoạch mỗi vụ từ 80-100 kg dế tươi thương phẩm, giúp nhiều nông hộ cải thiện thu nhập.

Ngoài 50 hộ ban đầu, giờ đây nhiều nông dân khác trong làng cũng đã chuyển hẳn sang nghề nuôi dế, chẳng hạn như các hộ Khan Juanram, 49 tuổi, Eye Youyot, 57 tuổi và Noi Thinaram, 52 tuổi, đều biết ơn dự án vì nó đã giúp họ thoát nghèo và có thu nhập thường xuyên hơn.

Những hộ này cho biết họ đang muốn mở rộng trang trại nuôi dế của gia đình bởi không chỉ nhu cầu ở địa phương mà còn xuất khẩu hiện đều đã vượt xa nguồn cung.

Bà Khan, một hộ nuôi dế ở đây cho biết: "Tôi thích cho dế ăn. Thi thoảng tôi cho chúng ăn bí ngô để cải thiện hương vị". Trong khi đó, bà Eye và bà Noi thì cho biết loài dế có thể sinh bệnh nếu ở trong môi trường ẩm ướt nên người nuôi phải thường xuyên theo dõi chuồng trại để cảnh giác.

Món dế chiên được bày bán làm thực phẩm ở nhiều miền quê Thái Lan.

Hiện làng Ban Makha Tai đã thành lập một đơn vị kinh doanh để giao dịch với khách hàng nhằm đưa loại côn trùng này vươn xa hơn. Theo đó, họ cũng đang phát triển một nền tảng tiếp thị trực tuyến để giúp việc sản xuất và kinh doanh được mở rộng hơn nữa.

Để khuyến khích nghề nuôi dế, vào năm ngoái một sự kiện có sự tham gia của Liên đoàn các ngành công nghiệp Thái Lan, Đại học Khon Kaen, Đại học Maha Sarakham, Cục Tiêu chuẩn Thực phẩm và Hàng hóa Nông nghiệp vùng Đông Bắc và Cục Chăn nuôi Thái Lan đã tổ chức một hội thảo nhằm nâng cao tiêu chuẩn trang trại nuôi dế và tạo niềm tin hơn đối với người tiêu dùng.